Drzewa i krzewy

* Kończy się czas sadzenia roślin z gruntu (z tzw. gołym korzeniem), nadal sadzimy drzewa i krzewy uprawiane w pojemnikach (doniczkach), które możemy sadzić przez cały okres bezśnieżny - po posadzeniu w odpowiednim miejscu i w odpowiednią ziemię i delikatnym jej dociśnięciu mocno podlewamy naszą roślinę (nawet w czasie deszczu) do całkowitego przyjęcia się roślin szczególnie dbamy o jej podlewanie.

 * Po zimie w wielu rejonach kraju obserwujemy duże szkody wśród roślin -szczególnie ucierpiały liściaste krzewy zimozielone rosnące na stanowiskach narażonych na silne, mroźne wiatry części przemarznięte, suche i uszkodzone należy wyciąć - najlepiej kilka centymetrów poniżej uszkodzenia 0,5-1 cm nad zdrowym pąkiem a powstałe rany korzystnie  jest  posmarować maścią ogrodniczą.

* Uszkodzone przez mróz rośliny nawozi się też wiosną dodatkową dawką nawozów azotowych, co przyspieszy wzrost pędów i odbudowę korony.

* W przypadku roślin szczepionych kiedy przemarzła cała część szlachetna nie ma rady i należy je zastąpić nowymi. 

* W razie suszy rośliny podlewamy, szczególnie te, nowo posadzone - lepiej podlać rzadziej, ale obficie! Podlewamy rano lub wieczorem, pamiętając, że niektóre gatunki nie lubią moczenia liści (np. róże). 

* Zaraz po kwitnieniu przycinamy przekwitające krzewy forsycji, wcześnie kwitnących tawuł, migdałki, porzeczkę krwistą, wierzby miniaturowe. 

* Formujemy też żywopłoty z bukszpanu i laurowiśni.

* Usuwamy chwasty, spulchniamy i ściółkujemy ziemię na rabatach, drzewa i krzewy.

* Drzewa i krzewy nawozimy pogłównie nawozami wieloskładnikowymi (ok.2kg na 1ar).

Sad

* Maj to doskonały okres do skracania winorośli o około 1/3 długości pędów i ich rozpinania na podporach.

* Wokół pni drzewek i krzewów, szczególnie tych świeżo posadzonych rozkładamy obornik lub rozsiewamy nawozy mineralne- robimy to w promieniu nieco większym niż zasięg korony.

* Usuwamy chwasty, gdyż szczególnie młode drzewka, słabiej konkurują z nimi o wodę, światło i nawozy.

* Jeżeli mamy truskawki pod osłonami, to gdy zaczynają kwitnąć, musimy je odsłaniać na dzień, aby umożliwić pszczołom zapylenie kwiatów systematycznie usuwamy chwasty, spulchniamy międzyrzędzia, a ok.10-14 dni po kwitnieniu dobrze jest rozłożyć w międzyrzędziach trociny lub pociętą słomę taka ściółka ochroni owoce truskawek przed zabrudzeniem.

* Nadal sadzimy rośliny produkowane w pojemnikach.

* Świeżo posadzone jesienią lub wiosną drzewka owocowe, wytwarzają młode przyrosty, z których możemy uformować koronę.

* Wycinamy wszystkie dzikie pędy wyrastające poniżej miejsca okulizacji, bo zagłuszają i osłabiają szlachetną odmianę.
 

Rabaty bylinowe 

* Sadzimy do gruntu bulwy i kłącza dalii, mieczyków oraz pacioreczników.

* Silnie rozrośnięte poduszkowe byliny(żagwin , ubiorek, skalnice, gęsiówkę czy płomyki-floksy szydlasty) warto od czasu do czasu przyciąć.

*Po przekwitnięciu tulipanów, narcyzów, hiacyntów i szachownic usuwamy zawiązujące się nasienniki, aby nie osłabiać cebul.

* Tuż po kwitnieniu możemy podzielić rozrośnięte kępy ciemierników i od razu posadzić je na miejsca stałe.

* Po tzw. zimnych ogrodnikach (15 maja), sadzimy do gruntu rośliny rabatowe ciepłolubne produkowane z rozsady pod osłonami (pamiętajmy, aby były wcześniej zahartowane!!!) 

Rośliny roczne i dwuletnie

 * Na początku miesiąca sadzimy w ogrodzie rozsadę lwiej paszczy i kocanek, które znoszą niewielkie przymrozki.

* Po 15 maja, gdy minie obawa przymrozków, wysiewamy aksamitki, nasturcje, fasolę wielkokwiatową, dimorfotekę, portulakę, szarłaty, wilce a także wysadzamy rozsadę żeniszków, petunii, nemezji, lobelii.

* Przed sadzeniem wzbogacamy podłoże nawozami wieloskładnikowymi w dawce 10-15 dag/m2.

Warzywnik   

* Systematycznie odchwaszczamy i w czasie suszy podlewamy zagony z wcześniej posianymi warzywami.

* Siejemy marchew , pietruszkę i buraki przeznaczone na zbiór jesienny.

* Wschodzące, zbyt zagęszczone siewki przerywamy.

* Sadzimy rozsadę kapusty, selera i porów, a gdy minie niebezpieczeństwo przymrozków - pomidorów i papryki.

* W połowie miesiąca siejemy wyjątkowo ciepłolubne ogórki i inne dyniowate, a przy końcu miesiąca wysadzamy wcześniej wyprodukowaną i zahartowaną ich rozsadę.

* Co dwa tygodnie, aż do lipca siejemy fasolkę szparagową.

* Jeszcze do 20 maja można wysiewać sałatę i rzodkiewkę na zbiór wiosenny.

* Zwolennicy upraw ekologicznych doceniają pokrzywy -przygotowana z nich gnojówka to świetny, bogaty w azot nawóz do podlewania lub opryskiwania wszystkich roślin poza fasolą, grochem, cebulą i czosnkiem.

Trawniki

* W maju trawa rośnie bardzo intensywnie, dlatego kosimy ją  dwa razy w miesiącu a jeszcze lepiej raz w tygodniu na wysokość 4-5 cm.

* Raz w miesiącu trawnik nawozimy.

* Mechanicznie lub chemicznie walczymy z mocno konkurującymi chwastami.

* To dobry  miesiąc na zakładanie nowego trawnika.

Balkony i tarasy 

* W połowie maja do czystych pojemników ze świeżo wymienioną ziemią z drenażem wysadzamy rośliny ciepłolubne: surfinie, pelargonie, petunie, żeniszki, lobelie, begonie, szałwie, niecierpki, fuksje i inne.

* Rośliny w pojemnikach musimy często podlewać, a to powoduje szybsze wykorzystywanie i wypłukiwanie części składników odżywczych dlatego regularnie je nawozimy - lepiej nawozić częściej, ale małymi dawkami nawozu.

Dom

* Kiedy kaloryfery przestaną grzać, kwiaty podlewamy nieco rzadziej.

* Nie zapominamy o regularnym nawożeniu kwiatów doniczkowych.

* Rośliny wrażliwsze (zwykle o jasnozielonych i pstrych liściach) chronimy przed mocno operującym słońcem.

* Rośliny domowe, które podczas lata zamierzamy wystawić na zewnątrz, trzeba wcześniej zahartować.

Ochrona roślin

* Co siedem, dziesięć dni opryskujemy drzewa i krzewy owocowe , a także kwitnące truskawki przeciwko chorobom i szkodnikom.

* Wycinamy chore na mączniaka części jabłoni i opryskujemy drzewa odpowiednim preparatem.

* Pod koniec miesiąca, szczególnie gdy jest sucho i ciepło, można zapobiegawczo opryskać karłowe świerki  przeciwko przędziorkom.

* Od początku maja należy kontrolować krzewy róż i jak zauważymy więdnące wierzchołki pędów, musimy je natychmiast wyciąć i usunąć z ogrodu (nie na kompost!),gdyż w środku znajdują się larwy bruzdownicy pędówki, dobrze jest wtedy zdezynfekować glebę pod krzewami, gdyż z niej wylatują dorosłe owady.

* Regularnie zwalczamy mszycę.

Oczko wodne

* Rośliny wodne takie jak: tatarak, sity, trzcinę i turzyce  rosnące przez kilka sezonów w koszach, przed wstawieniem do oczka należy starannie oczyścić a jak są zbyt zagęszczone , to podzielić.

* Dbamy o czystość wody, gdyż szybko pojawiają się w niej glony.

* W połowie maja sadzimy do oczek wodnych grzybienie zwane liliami wodnymi - one dobrze rosną w płytkiej wodzie z dala od fontann i kaskad; lubią żyzne i gliniaste podłoże i słoneczne stanowiska.

* Podczas słonecznych dni woda w zbiorniku szybko paruje i trzeba ją systematycznie uzupełniać.

 

INFORMACJE DOTYCZĄCE NASION

Kończy się zima i najwyższy czas aby, bez zbędnych kolejek zakupić potrzebne nasiona. Chcąc cieszyć się dorodnymi i zdrowymi plonami musimy kupić odpowiednie nasiona.
Na torebkach z nasionami ważna jest nazwa rośliny (gatunek) i odmiana; są odmiany wczesne (te zbieramy zwykle do bezpośredniej konsumpcji), średnio wczesne, średnio późne i późne (te ostatnie rosną zwykle dłużej, ale nadają się bardziej do przechowywania i na przetwory). Bardzo ważny jest termin przydatności do wysiewu, bo choć nasiona potrafią w odpowiednich warunkach mieć bardzo długo zachowaną żywotność (siła i energia kiełkowania), to jednak przechowywane zbyt długo albo w złych warunkach stają się nieprzydatne do uprawy.

Stojąc przed wyborem nasion kierujemy się także ceną … i tutaj spotykamy się ze znaczącymi różnicami. Najdroższe są NOWOŚCI – (ochrona patentowa)- trzeba zapłacić za lata pracy ich hodowcy (często są to wielkie firmy nasiennicze) i czas rozmnażania . Kolejne lata uprawy, to :

SUPERELITA → ELITA → ORYGINAŁ → I odsiew → II odsiew , zrozumiałe jest więc to, że każdy niższy stopień jest tańszy.

Niektóre odmiany roślin, np. ogórki, pomidory mają bardzo różniące się ceny. Najtańsze są stare , sprawdzone odmiany ustalone, np. marchew Perfekcja czy Koral, ogórek Aladyn, czy pomidor Betalux – z roślin tych odmian można zbierać nasiona i będą rokrocznie powtarzać swoje cechy (jak nie będzie jakichś anomalii pogodowych
 

I jeszcze jedna uwaga- rośliny dające większe i lepsze plony, mają większe wymagania uprawowe. Wtedy plony są rewelacyjne! Jeżeli jednak nie możemy zapewnić im właściwej gleby, mikroklimatu i pielęgnacji (podlewanie, nawożenie, ochrona przed chorobami i szkodnikami (niektóre mają w sobie taką odporność!), to może wystarczą nam tańsze, tez niezłe odmiany ustalone. Zdecydowanie droższe są tzw. odmiany heterozyjne F_{1 ,} np.: marchew Bolero F₁, ogórek Polan F₁, czy pomidor Słonka F₁. Dlaczego są takie drogie ? Otóż , aby je wyprodukować, trzeba co roku powtarzać proces krzyżowania ze sobą dwóch konkretnych odmian danej rośliny ( u zwierząt rasy). Wykorzystuje się tutaj zjawisko heterozji, czyli wybujałości mieszańców I pokolenia. Jest to bardzo pracochłonne, gdyż np. u pomidorów-roślin matecznych- rosnących w szklarni, codziennie ręcznie usuwa się z rozkwitających kwiatów wszystkie pręciki . W tym też czasie w innej szklarni, gdzie rosną rośliny innej odmiany - ,,ojca,, zbiera się pyłek (np. pędzelkiem), przenosi do ,,matek,, i zapyla się każdy ,,wykastrowany,, wcześniej kwiatek. Rośliny wyrosłe z tak wyprodukowanych nasion cechują się zwiększoną żywotnością i i bujnością w porównaniu z formami rodzicielskimi; Heterozja występuje tylko w pierwszym pokoleniu mieszańców i nie może być utrwalana dziedzicznie, jasnym więc staje się bezsens zbierania nasion z takich roślin w celu wysiania ich w przyszłym roku. Plony mogą nas tylko rozczarować!

Wśród odmian heterozyjnych ogórków (F₁ ) jest coraz więcej takich, które charakteryzują się znaczną przewagą kwiatów żeńskich (z nich powstają ogórki) nad męskimi. Są one bardzo plenne, ale wtedy, gdy zapylą je owady dlatego, gdy uprawiamy je np. pod włókniną, to w chwili rozpoczęcia kwitnienia , osłony musimy usunąć_. Nie ma takiej potrzeby, gdy posiejemy nasiona odmian partenokarpicznych (dzieworodnych) np. PARTNER F₁. Takie ogórki zawiążą wiele owoców bez zapylenia.

 OGRODY XXI